El romancero tradicional de Galicia. Estado de la cuestión / The Traditional Galician "Romancero". State of Play

Autores/as

  • José Luis Forneiro

Palabras clave:

tradición oral, romancero tradicional de Galicia

Resumen

Este artículo ofrece una aproximación crítica a los principales trabajos de documentación y estudio del romancero tradicional de Galicia desde los primeros trabajos de campo hasta la actualidad.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

AMEIXEIRAS, Iria (2011): «O que Murguía sabía de música era grazas á súa filla», entrevista a Xabier Groba. URL:

http://www.lavozdegalicia.es/santiago/2011/07/09/0003_201107S9C2997.htm

AMIGO, Anabel (2001): Flor de romances de Cervantes e Pedrafita, Santiago de Compostela, Libros da Frouma.

ASOCIACIÓN XUVENIL OS ESTRALOXOS (2005): Cántigas, ditos, alcumes … da Ribeira Sacra, Lugo, Asociación Xuvenil Os Estraloxos.

BOUZAS, Belén y VEIGA, Elena (2015): «As manipulacións da tradición romancística galega por Víctor Said Armesto: o romance de Don Giraldo y el dragón», en Víctor Said Armesto e o seu tempo: perspectivas críticas, C. Villanueva, J. Beramendi, C. García Martínez y M. Santos Zas (eds.), s. l., Fundación Barrie-Museo do Pobo Galego-Deputación de Pontevedra, pp. 577-591.

CARNEIRO VÁZQUEZ, M.ª Ofelia, CUBA RODRÍGUEZ, Xoán Ramiro, REIGOSA CARREIRAS, Antonio y SALVADOR CASTAÑER, M.ª de las Mercedes (1998): Polavila na Pontenova. Lendas, contos e romances, Lugo, Deputación Provincial.

CARNEIRO VÁZQUEZ, M.ª Ofelia, CUBA RODRÍGUEZ, Xoán Ramiro, REIGOSA CARREIRAS, Antonio y SALVADOR CASTAÑER, M.ª de las Mercedes (2004): Da fala dos brañegos. Literatura oral do concello de Abadín, Lugo, Museo Provincial-Deputación Provincial.

CARRÉ ALDAO, Eugenio (1926): «Prácticas y costumbres», Geografía General del Reino de Galicia, Barcelona, Alberto Martín, pp. 681-685.

CATALÁN, Diego (1997): «El romance de ciego y el subgénero “Romancero tradicional vulgar”», Arte poética del romancero oral. Parte 1.ª Los textos abiertos de creación colectiva, Madrid, Siglo XXI, pp. 325-362.

CID, Jesús Antonio (2005/2006): Estudos de Literatura Oral, 11-12, pp. 51-72.

CIRIO, Norberto Pablo (2007): El Romancero de la Galicia Exterior. Cala de la colectividad gallega en la Argentina, Pontevedra, Deputación Provincial.

COCHÓN, Luis e COCHÓN, Iris (2010): «Introducción y apéndices» a Isidoro Millán González-Pardo, El romance de Don Gaiferos de Mormaltán. Historicidad y tradicionalidad, Santiago de Compostel, Editorial Follas Novas, pp. 7-23.

DÍAZ CASTRO, Pablo y KIRK MARTÍNEZ, Olga (2012): Cancioneiro de Cabana de Bergantiños, A Coruña, Concello de Cabana dos Bergantiños.

FERNÁNDEZ HERMIDA, Vicente, y LÓPEZ CUEVILLAS, Florentino, y LORENZO FERNÁNDEZ, Xaquín (1936): Parroquia de Velle, Santiago de Compostela, Seminario de Estudos Galegos.

FERNÁNDEZ REI, Francisco (1990): Dialectoloxía da lingua galega, Vigo, Edicións Xerais.

FERNÁNDEZ REI, Francisco, y HERMIDA, Carme (1996): A nosa fala: bloque e áreas lingüísticas do galego, Santiago de Compostela, Consello da Cultura Galega.

FERRÁS SEXTO, Carlos (2011): «Da aldea ao suburbio: cambios demográficos e territoriais en Galicia, 1990…», Revista Galega de Economía, 20, pp. 11-30

FILGUEIRA VALVERDE, Xosé (1973): Da Épica na Galicia Medieval, Vigo, Real Academia Gallega.

FIGUEROA, Antón (2010): Ideoloxía e autonomía no campo literario galego, Santiago de Compostela, Laiovento.

FORNEIRO, José Luís (1987): «A recolha e o estudo do romanceiro galego», Agália, 12, pp. 375-394.

*FORNEIRO, José Luís (1989): «O romance do Conde Alarcos na Galiza», en II Congreso Internacional da Língua Galego-Portuguesa na Galiza, A Corunha, Associaçom Galega da Língua, pp. 505-518.

FORNEIRO, José Luís (1991): «El bilingüismo en el romancero gallego», Euskera, 36. Liburukia (2. aldia), pp. 853-867.

FORNEIRO, José Luís (1994): «El romancero gallego: una tradición oral mal conocida», en Col.loqui sobre cançó tradicional (Reus, 12-15 de septiembre de 1991), Barcelona, Publicacions de l’Abadia de Montserrat, pp. 171-180.

FORNEIRO, José Luís (2000a): El romancero tradicional de Galicia: una poesía entre dos lenguas. Gipuzkoa: Sendoa.

FORNEIRO, José Luís (2000b): «Teófilo Braga e o Romanceiro Tradicional Galego», en Congreso Internacional de Historia y Cultura en la Frontera. 1er Encuentro de Lusitanistas Españoles (10, 11 y 12 de noviembre de 1999), I, Cáceres, Universidad de Extremadura, pp. 691-698.

FORNEIRO, José Luís (2000c): «José Pérez Ballesteros e o Romanceiro Tradicional Galego», en Cinguidos por unha arela común. Homenaxe a Xesús Alonso Montero, R. Álvarez y D. Vilavedra (Santiago de Compostela, Dpto. de Filoxía Galega da Universidade de Santiago de Compostela, pp. 169-188.

*FORNEIRO, José Luís (2000d): «Os Temas em Galego do Romanceiro Tradicional da Galiza», Estudos de Literatura Oral, 6, pp. 59-75.

*FORNEIRO, José Luís (2001): «Mais textos para a produção de Murguia em língua galega: o seu romanceiro apócrifo», en Congreso sobre Manuel Murguía. Santiago de Compostela: Consellería de Cultura, Comunicación Social e Turismo da Xunta de Galicia, pp. 169-188.

FORNEIRO, José Luís y TENREIRO LÓPEZ, Uxía (2003): «Unha recolla de romances tradicionais nas terras da Baixa Limia», Lethes. Cadernos culturais do Limia, 5, pp. 107-123.

FORNEIRO, José Luís (2004a): Allá em riba un rey tinha una filha. Galego e castelhano no romanceiro da Galiza, Ourense, Difusora de Letras, Artes e Ideas.

*FORNEIRO, José Luís (2004b): «Armando Cotarelo Valledor, editor e estudioso do romanceiro tradicional galego», Revista Galega de Filoloxía, 5, pp. 79-106.

*FORNEIRO, José Luís (2008a): «O romance de Celinos na tradição oral moderna da Galiza», en A mi dizem quantos amigos ey. Homenaxe ao profesor Xosé Luís Couceiro, E. Corral Díaz y E. Moscoso Mato (eds.), Santiago de Compostela, Universidade, pp. 165-173.

FORNEIRO, José Luís (2008b): «Xosé María Álvarez Blázquez, estudioso da poesía narrativa popular da Galiza», en Xosé María Álvarez Blázquez. Día das Letras Galegas, A. Tarrío Varela, 2008, Santiago de Compostela, Universidade, pp. 59-82.

*FORNEIRO, José Luís (2009): «Existe um romanceiro em língua galega? Uma contribuição para a crítica da cultura galega actual», en Novas achegas ao estudo da cultura galega. Enfoques literario e socio-históricos, O. Rodríguez González y L. Mariño Sánchez (eds.), A Coruña, Universidade, CD-ROM.

FORNEIRO, José Luís (2010a): «Linguistic borders and oral transmission», en A Comparative History of Literatures in the Iberian Peninsula, I, F. Cabo Aseguinolaza, A. Abuín González y C. Domínguez (eds.), Amsterdam/Philadelphia, John Benjamins Publishing Company, pp. 536-552.

DOI: https://doi.org/10.1075/chlel.xxiv.29for

*FORNEIRO, José Luís (2010b): «De romances, caligramas e poemas. O encontro de Uxío Novoneyra e o Seminario Menéndez Pidal», en Uxío Novoneyra. Día das Letras Galegas 2010, Santiago de Compostela, Departamento de Filoloxía Galega da Universidade de Santiago de Compostela, pp. 33-61.

FORNEIRO, José Luís (2010c): «Gaiferos de Mormaltán: Cantiga medieval? Romance tradicional?». URL: <http://www.vieiros.com/columnas/opinion/1198/gaiferos-de-mormaltan-cantiga-medieval-romance-tradicional>.

*FORNEIRO, José Luís (2011a): «Faustino Santalices e a poesía narrativa popular galega», en Congreso Faustino Santalices. Ciencia da gaita e conciencia da zanfoña, C. Castro Vicente y F. Castro Vicente (coords.), Ourense, Difusora de Letras, Artes e Ideas, pp. 86-97.

*FORNEIRO, José Luís (2011b): «O romanceiro tradicional na Lusofonia e na Galiza», Boletín Galego de Literatura, 45/1er semestre, pp. 197-206.

FORNEIRO, José Luís (2011c): «Álvaro Cunqueiro e o romanceiro de tradición oral», en Congreso Mil e un Cunqueiros (28 de setembro-1 de outubro de 2011), Santiago de Compostela-A Coruña-Vigo, Consello da Cultura Galega-Centenario Álvaro Cunqueiro, comunicación inédita.

FORNEIRO, José Luís (2015a): «Víctor Said Armesto e o romanceiro tradicional da Galiza», en Víctor Said Armesto e o seu tempo: perspectivas críticas, C. Villanueva, J. Beramendi, C. García Martínez y M. Santos Zas (eds.), s. l., Fundación Barrie-Museo do Pobo Galego-Deputación de Pontevedra, pp. 545-576.

FORNEIRO, José Luís (2015b): «La cabalgada de Peranzules, un raro romance presente en la tradición oral gallega», en Miscelánea de studios sobre el romancero.

Homenaje a Giuseppe Di Stefano, P. Ferré, P. M. Piñero y A. Valenciano (eds.), Sevilla, Editorial Universidad de Sevilla-Universidade do Algarve, pp. 251-262.

FORNEIRO, José Luís (2015c): «Cantigueiros de noso. Filgueira Valverde e a literatura de tradición oral», en «Faro da Cultura», Faro de Vigo, sábado 17 de mayo, p. VI.

FOXO, Xosé Lois (1998, 2000, 2009): Músicas do Courel, 3 vols., Ourense, Escola Provincial de Gaitas da Deputación de Ourense.

FOXO, Xosé Lois (2002): Cantares da tía Antonia de Atás, Ourense, Escola Provincial de Gaitas da Deputación de Ourense.

FOXO, Xosé Lois (2003): Cantares da Terra das Frieiras. A Gudiña, vol. I, Ourense, Escola de Gaitas da Deputación Provincial.

FOXO, Xosé Lois (2007): Cancioneiro das Terras de Riós, vol. I, Ourense, Escola de Gaitas da Deputación Provincial.

FRAGA, X. (2002): «Fuxan os Ventos actualiza cancións tradicionais no seu novo disco». URL: <http://www.lavozdegalicia.es/hemeroteca/2002/12/17/1375856.shtml>.

LAMAS, Santiago (2012): Fisterras atlánticas, Vigo, Editorial Galaxia.

MILLLÁN GONZÁLEZ-PARDO, Isidoro Millán (2010): El romance de Gaiferos de Mormaltán: historicidad y tradicionalidad, Santiago de Compostela, Follas Novas.

MURGUÍA, Manuel (1865): Historia de Galicia, vol. I, Lugo, Imprenta de Soto Freire.

MURGUÍA, Manuel (1888): Galicia, Barcelona, Editorial de Daniel Cortezo.

OTERO ÁLVAREZ, Aníbal (1930): «Aportaciones a la tradición gallega del Romancero», Ahora, domingo 30 de marzo, p. 4.

PARADA JATO, Jesús Alfonso (2010): Lembranzas d´O Courel, Noia, Editorial Toxos Outos.

PRECEDO LEDO, Andrés et alii (2008): «Galicia: el tránsito hacia una sociedad urbana en el contexto de la Unión Europea», Revista Galega de Economía, 17, pp. 1-20.

QUINTÁNS SUÁREZ, Manuel (2009): Cancioneiro de Celanova, Noia, Toxos Outos.

REQUEIXO, Armando (1996): «A tradición romancística galega: a figura de Aníbal Otero», Boletín Galego de Literatura, 15-16, 1.er y 2.º semestres, pp. 47-76.

RIELO CARBALLO, Nicanor (1976): Escolma de Carballedo, Vigo, Edicións Castrelos.

RIELO CARBALLO, Isaac (1980): Cancioneiro da Terra Cha (Pol), Sada-A Coruña, Ediciós do Castro.

SABURIDO NÓVOA, Xosé Luís y BLANCO SALGADO, David (1998): Tradicións da comarca da Límia, Santiago de Compostela, Edicións Lea.

SANZ LOBO, Dolores (1999): «El romancero: una propuesta didáctico-literaria», en Actas del VII Simposio Nacional de la Federación de Asociaciones de Profesores de Español (11 al 14 de septiembre de 1997), R. Noya Beiroa y A. Luisa Posada Luaces (eds.), Lugo, Servicio de Publicaciones de la Diputación Provincial, pp. 565-576.

SIXIREI PAREDES, Carlos (1982): San Cristobo de Xavestre, Sada, Ediciós do Castro.

SUÁREZ LÓPEZ, Jesús (1997): Silva asturiana. Nueva colección de romances (1987-1994), Oviedo-Madrid, Fundación Menéndez Pidal-Real Instituto de Estudios Asturianos-Ayuntamiento de Gijón-Archivo de la Música de Asturias.

SUÁREZ DE ALBÁN, Rosário (1988): «O Romanceiro Galego», Estudos Lingüísticos e Literários, 7, pp. 131-143.

VALENCIANO, Ana (1992): «El romancero de tradición oral moderna en Galicia», en Literatura Popular Portuguesa. Teoría da Literatura Oral/Tradicional/Popular, Lisboa, M. Viegas Guerreiro (coord.), Fundação Calouste Gulbenkian, pp. 433-461.

VALENCIANO, Ana (1998): Romanceiro Xeral de Galicia I. Os romances tradicionais de Galicia. Catálogo Exemplificado dos seus temas, Madrid-Santiago de Compostela, Fundación Ramón Menéndez Pidal-Centro de Investigacións Lingüísticas e Literarias Ramón Piñeiro.

VALENCIANO, Ana (1999): «El trasvase de romances en la frontera hispano-portuguesa», Romanceiro Ibérico, I, pp. 29-51

VARELA VÁZQUEZ, M.a Monstserrat (2005): Na memoria do pobo. Oficios, contos e cantigas, Santiago de Compostela, Sotelo Blanco.

VÁZQUEZ MONXARDÍN, Alfonso et alli (1998): A cultura popular de tradición oral nos centros da terceira edade, Santiago de Compostela, Arquivo Sonoro de Galicia-Consello da Cultura Galega.

Descargas

Publicado

2017-07-06

Cómo citar

Forneiro, J. L. (2017). El romancero tradicional de Galicia. Estado de la cuestión / The Traditional Galician &quot;Romancero&quot;. State of Play. Boletín De Literatura Oral, 105–130. Recuperado a partir de https://revistaselectronicas.ujaen.es/index.php/blo/article/view/3340