Uso, residualidad y problemática del siglo VIII en el palacio de época visigoda del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete)

Autores/as

  • Víctor Cañavate Castejón
  • José Antonio Mellado Rivera
  • Julia Sarabia Bautista

DOI:

https://doi.org/10.17561/aytm.v16i0.1483

Palabras clave:

Tolmo de Minateda, basílica, palacio, habitación, horizonte, contexto, siglo VIII, secuencia estratigráfica, cerámica visigoda, cerámica islámica, expolio de materiales de construcción

Resumen

En el presente trabajo se exponen los principales contextos cerámicos emanados del estudio estratigráfico en el palacio de época visigoda. A partir de la secuencia estratigráfica ha sido posible determinar que, como se venía observando en otras construcciones de origen visigodo, en el palacio existe una voluntad de reempleo y modificación espacial que se verá truncado con la construcción del barrio de época emiral a finales del siglo VIII o principios del siglo IX. Los materiales documentados en estos niveles corresponden al Horizonte II -entre mediados y finales del siglo VIII-, horquilla temporal que permite corroborar los resultados obtenidos en anteriores estudios, y que demuestra una pervivencia de formas cerámicas de tradición visigoda medio siglo después de la conquista.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

ABAD CASAL, L. y GUTIÉRREZ LLORET, S. (1997): ”Iyih (El Tolmo de Minateda, Hellín, Albacete). Una ciuitas en el limes visigodo-bizantino”, Antigüedad y Cristianismo. XIV, 591-600.

ABAD CASAL, L., GUTIÉRREZ LLORET, S. y GAMO PARRAS, B. (2000a): “La ciudad visigoda del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete) y la sede episcopal de Eio”, Los orígenes del cristianismo en Valencia y su entorno (Grandes temas arqueológicos II). 101-12. Valencia.

ABAD CASAL, L.; GUTIÉRREZ LLORET, S. y GAMO PARRAS, B. (2000b): “La basílica y el baptisterio del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete)”, Archivo Español de Arqueología. 73, 193-221. https://doi.org/10.3989/aespa.2000.v73.324

ALBA CALZADO, M. (2003): “Apuntes sobre la cerámica de épocas tardoantigua (visigoda) y altomedieval (emiral) en Extremadura a partir del registro arqueológico emeritense”, Anejos del AespA. XXVIII, 293-332.

ALBA, M. y FEIJOO, S. (2001): “Cerámica emiral de Mérida”, Garb. Sitios islámicos del Sur de Portugal. 329-376.

ALBA CALZADO, M. y GUTIÉRREZ LLORET, S. (2008): “Las producciones de transición al mundo islámico: el problema de la cerámica paleoandalusí (siglos VIII y IX)”, Cerámicas hispanorromanas. Un estado de la cuestión. XXVI Congreso Internacional de la asociación Rei Cretariae Romanae. 585-613. Cádiz.

AMORÓS RUIZ V. (inédito): Contextos cerámicos del siglo VIII en el Tolmo de Minateda.

CABALLERO ZOREDA, L.; RETUERCE VELASCO, M. y SÁEZ LARA, F. (2003): “Las cerámicas del primer momento de Santa María de Melque (Toledo), construcción, uso y destrucción”, Anejos de AespA XXVIII. 225-271.

CAÑAVATE CASTEJÓN, V., 2008: Estructuras domésticas de época altomedieval en el sureste peninsular: El Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete), Instituto de Estudios Albacetenses, Albacete.

CAÑAVATE CASTEJÓN, V., GUTIÉRREZ LLORET, S., MELLADO RIVERA, J. A. y SARABIA BAUTISTA, J. (inédito): “¿Para qué la cerámica?: implicaciones metodológicas del estudio contextual de la cerámica emiral. El Tolmo de Minateda”, La cerámica altomedieval de la Península Ibérica (siglos VII-X). Hacia una propuesta común (Jornadas de estudio sobre la cerámica de la cerámica de la Alta Edad Media II). Casa de Velázquez-l’École française de Rome. Marzo 2007. Madrid.

DOMÉNECH BELDA, C. y GUTIÉRREZ LLORET, S. (2005): “Las monedas de El Tolmo de Minateda, Hellín (Albacete)”, XIII Congreso Internacional de Numismática, 1567-1576. Madrid.

DOMÉNECH BELDA, C. y GUTIÉRREZ LLORET, S. (2006): “Viejas y nuevas monedas en la ciudad emiral de Madinat Iyyuh (El Tolmo de Minateda, Hellín, Albacete)”, Al-Qantara. XXVII, 2, julio-diciembre. 337-374. https://doi.org/10.3989/alqantara.2006.v27.i2.6

GODOY FERNÁNDEZ, C. (1995): Arqueología y liturgia. Iglesias hispánicas (siglos IV al VIII). Universitat de Barcelona.

GUTIÉRREZ LLORET, S. (1988): Cerámica común paleoandalusí del sur de Alicante (siglos VIII-X). Alicante.

GUTIÉRREZ LLORET, S. (1996): La Cora de Tudmir: de la antigüedad tardía al mundo islámico, (CCV 57). MadridAlicante.

GUTIÉRREZ LLORET, S. (1999): “la cerámica emiral de Madinat Iyyuh (el Tolmo de Minateda, Hellín, Albacete). Una primera aproximación”, Arqueología y territorio medieval. 6. Jaén, 71-111. https://doi.org/10.17561/aytm.v6i0.1528

GUTIÉRREZ LLORET, S. (2000ª): “El espacio doméstico altomedieval del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete), entre el ámbito urbano y rural”, Castrum 6, Maisons et espaces domestiques dans le monde Méditerranéen aun Moyen Âge, CEFR 105/6-CCV. 72. Rome-Madrid, 151-64.

GUTIÉRREZ LLORET, S. (2000b): “Algunas consideraciones sobre la cultura material de las épocas visigoda y emiral en el territorio de Tudmir”, Visigodos y Omeyas. Un debate entre la Antigüedad Tardía y la Alta Edad Media (Mérida, 1999), Anejos de AEspA XXIII. 95-116.

GUTIÉRREZ LLORET, S. (2002): “De espacio religioso a espacio profano: transformación del área urbana de la basílica del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete) en barrio islámico”, II Congreso de Historia de Albacete (Albacete, noviembre del 2000).

GUTIÉRREZ LLORET, S.; GAMO PARRAS, B. y AMORÓS RUIZ, V. (2003): “Los contextos cerámicos altomedievales del Tolmo de Minateda y la cerámica altomedieval en el sudeste de la Península Ibérica”, Cerámicas tardorromanas y altomedievales en la península Ibérica. Ruptura y continuidad, Anejos de AespA. XXVIII, 119-168.

GUTIÉRREZ LLORET, S.; ABAD CASAL, L. y GAMO PARRAS, B. (2004): “La iglesia visigoda de El Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete)”, Sacralidad y Arqueología. Thilo Ulbert zum 65 Geburtstag am Juni 2004 gewidmet (J. M.ª Blázquez y A. González Blanco, eds.) apud. Antigüedad y Cristianismo. XXI. Murcia, 137-70.

GUTIÉRREZ LLORET, S.; ABAD CASAL, L. y GAMO PARRAS, B. (2005): “Eio, Iyyuh y el Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete): de sede episcopal a madîna islámica”, Les ciutats tardoantigues d’Hispania: cristianització i topografia, Institut d’Estudis Catalans. VI Reunió d’Arqueología Cristiana Hispànica (Valencia, 2003). Barcelona, 345-68.

GUTIÉRREZ LLORET, S. (2007): “La islamización de Tudmir: balance y perspectivas”, Villa II. Villes et campagnes de Tarraconaise et d´al-Andalus (VIé XIé siècles): la Transition; Ph. Sénac, (Ed.)/Etudés Medievales Iberiques. 275-318. https://doi.org/10.4000/books.pumi.25763

GUTIÉRREZ LLORET, S. y CÁNOVAS GUILLÉN, P. (2009): “Construyendo el siglo VII: arquitecturas y sistemas constructivos en el Tolmo de Minateda”, Anejos de AespA. LI. 91-132.

GUTIÉRREZ LLORET, S. y CAÑAVATE CASTEJÓN, V. (e.p.): “Casas y cosas: espacios y funcionalidad en las viviendas emirales del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete)”, Cuadernos de Madinat al-Zahra’. Córdoba.

MALPICA CUELLO, A. y CARVAJAL LÓPEZ, J.C. (Eds.) (2007): Estudios de cerámica tardorromana y altomedieval. Granada.

SARABIA BAUTISTA, J. (2003): Los elementos arquitectónicos ornamentales en el Tolmo de Minateda (Hellín, Instituto de Estudios Albacetenses, Albacete.

SARABIA BAUTISTA, J. (2009): “El aprovisionamiento de materia prima para la construcción de ambientes domésticos de época emiral”, Lucentum. XXVII. 131-139. https://doi.org/10.14198/LVCENTVM2008.27.11

VIGIL-ESCALERA GUIRADO, A. (2003): “Cerámicas tardorromanas y altomedievales de Madrid”, Cerámicas tardorromanas y altomedievales en la península Ibérica. Ruptura y continuidad, Anejos de AespA. XXVIII. 371-387.

Descargas

Publicado

2009-11-26

Cómo citar

Cañavate Castejón, V., Mellado Rivera, J. A., & Sarabia Bautista, J. (2009). Uso, residualidad y problemática del siglo VIII en el palacio de época visigoda del Tolmo de Minateda (Hellín, Albacete). Arqueología Y Territorio Medieval, 16, 9–31. https://doi.org/10.17561/aytm.v16i0.1483

Número

Sección

Artículo Científicos